Mỹ phải đưa ra thiện chí bất kể "cây gậy" hay "củ cà rốt"

Ngày 14/5, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố, Đặc phái viên của Chủ tịch Tập Cận Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng, Trưởng phái đoàn Trung Quốc tham gia đối thoại kinh tế toàn diện Trung-Mỹ Lưu Hạc ngày 15/5 sẽ dẫn Đoàn đại biểu đàm phán thương mại Trung Quốc đi Mỹ tiếp tục thảo luận. Đây là hành động trực tiếp nhất của Trung Quốc đối với Mỹ sau một tuần Nhà trắng Mỹ tuyên bố mời Phó Thủ tướng Lưu Hạc đi thăm Mỹ. Đưa ra lời mời và nhận lời mời, hành động nhanh như vậy, chắc chắn đã nói lên thiện chí và chân thành của hai bên.

Song, điều khó hiểu là, trước khi Đoàn đại biểu Trung Quốc đi Mỹ, Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm đã gửi hai Twitter, một Twitter nói, Nguyên thủ Mỹ-Trung đang nỗ lực tìm cách khôi phục hoạt động thương mại của Tập đoàn ZTE của Trung Quốc, một Twitter khác thì cảnh báo rằng, (kết quả) đàm phán thương mại giữa Trung-Mỹ nhiều năm qua quá thiên về Trung Quốc. Nếu nói cảm giác để lại cho mọi người của Tổng thống Mỹ Trăm trong Twitter một là mặt nở nụ cười, tay cầm túi quà, thì Twitter hai là không có nụ cười, hơn nữa mang nét mặt trách cứ và hăm dọa. Nói cách khác, đây là cách làm "củ cà rốt" và "cây gậy" quen dùng của người Mỹ. Vấn đề là, cách làm này có tác dụng đối với Trung Quốc hay không?

Khi Trung Quốc công bố tin Đoàn đại biểu đi thăm Mỹ, có đặc biệt nói rõ là "theo lời mời của Chính phủ Mỹ". Có thể thấy, Mỹ đang thay đổi chính sách. Oa-xinh-tơn dường như dần nhận ra rằng, cuộc chiến thương mại không giải quyết được vấn đề, chính sách cây gậy cũng không dọa được người Trung Quốc, Trung Quốc bày tỏ chính sách một cách khách quan và lý tính, tức là một lựa chọn thiết thực nhằm kiểm soát xung đột Trung-Mỹ. Từ việc Mỹ chủ động cử Đoàn đại biểu cấp cao sang thăm Trung Quốc, đến tuần trước mời phía Trung Quốc đi thăm Oa-xinh-tơn, lựa chọn này phải nói là quyết định dựa trên cơ sở nhận thức lý tính. Ít ra về hình thức, Mỹ đã trải qua quá trình từ gây áp lực cao chuyển sang thông qua đàm phán để giải quyết xung đột thương mại.

Ước chừng đa số người Trung Quốc giữ thái độ "hoan nghênh thận trọng" đối với Twitter về Tập đoàn ZTE của Tổng thống Trăm ngày hôm qua.

"Vụ Tập đoàn ZTE" cố nhiên có vấn đề của Tập đoàn ZTE, song, chỉ vì không kịp thời trừng phạt hàng chục nhân viên liên quan đến vụ việc, Tổng thống Mỹ Trăm đã áp dụng thủ thuật chí mạng, rõ ràng là đã phóng đại quá mức. Kế đó, "vụ Tập đoàn ZTE" là con dao hai lưỡi. Tập đoàn ZTE cố nhiên vấp phải cú sốc, song, lệnh cấm bán của Mỹ đối với tập đoàn ZTE cũng khiến các công ty khác nhận thức được sự không đáng tin cậy của thị trường Mỹ và sự rủi ro của việc dựa vào sản phẩm Mỹ. Song nếu Mỹ dự định dùng việc này để ép buộc Trung Quốc đưa ra nhượng bộ không thực tế, thì sẽ là gẩy sai bàn tính.

Không thể không nhắc đến danh sách các yêu cầu mà Mỹ cố ý tiết lộ khi đàm phán ở Bắc Kinh. Danh sách này không những bá đạo mà còn hoang đường. Những yêu cầu này hiển nhiên đã bị Trung Quốc bác bỏ. Những yêu cầu hoang đường của Mỹ khiến người ta nghi ngờ liệu Mỹ có thiện chí thông qua đàm phán giải quyết vấn đề thương mại tồn tại hay không?

Tuần này, hai nước Trung-Mỹ lại hội đàm với nhau. Qua sự đọ sức và đàm phán bước đầu lần trước, dự đoán hai bên đều đã có sự hiểu biết nhất định về vạch sàn của đối phương. Tiếp tới đây hai bên sẽ tiến hành đàm phán thực chất. Trung Quốc mang theo thiện chí đi đàm phán, Mỹ phải đưa ra đủ thiện chí, thì mới có thể tạo nên một cuộc đàm phán thành công.