Duy Hoa

Từ “chăn đệm, chậu rửa mặt, phích nước” đến “sách điện tử, máy mát xa, xe điện hai bánh tự cân bằng”: 3 vật dụng tân sinh viên mang theo khi nhập học phản ánh những biến đổi trong 70 năm qua

23-09-2019 09:24:12(GMT+08:00) Tân Hoa xã
Chia sẻ:

图片默认标题_fororder_大学开学三大件2

Các bạn chắc không bỡ ngỡ với hình ảnh phụ huynh hào hứng đi mua đồ dùng sinh hoạt cho con cái trước dịp khai giảng ở các trường đại học. Nhưng năm nay, khi chuẩn bị mua đồ dùng sinh hoạt cho con trai vừa thi đỗ đại học, ông Lý Giai 51 tuổi đã bị con ngăn lại, và cho biết nhà trường đã chuẩn bị sẵn đồ dùng sinh hoạt cơ bản cho mỗi sinh viên, hơn nữa dịch vụ chuyển phát nhanh cũng rất tiện lợi, không cần thiết phải mua nhiều đồ và “vác” đến trường.

图片默认标题_fororder_大学开学2

Ông Lý Giai cảm khái rằng, những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ 20, ông mang theo chậu rửa mặt và phích nước, vác hành lý nặng, mất 3 ngày mới từ nông thôn ở tỉnh Hải Nam đến trường đại học ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc. Ông nghe người chú, sinh viên trong thập niên 50 của thế kỷ 20 kể rằng, hồi đó người chú của ông vác chăn đệm, xách túi vải do mẹ khâu bằng tay, trong túi chỉ có vài bộ quần áo có miếng vá.

图片默认标题_fororder_电子书

Tình hình hiện nay đã khác hẳn. Số liệu mới nhất của trang mạng mua sắm trực tuyến Trung Quốc Tmall cho thấy, ngoài điện thoại di động, máy tính và máy tính bảng ra, trong va li của tân sinh viên năm 2019 lại có thêm 3 vật dụng mới: sách điện tử, máy mát xa, xe điện hai bánh tự cân bằng.

Từ đồ dùng sinh hoạt cần thiết đến đồ tiêu dùng sành điệu, các vật dụng mà tân sinh viên mang theo khi nhập học đã có những đổi thay to lớn trong 70 năm qua kể từ khi thành lập nước Trung Quốc mới, phản ánh sự biến thiên của thời đại.

Năm 1964, sinh viên người Phúc Kiến Lý Đức Kiên lần đầu tiên rời khỏi quê hương, đi tàu hỏa 48 tiếng đồng hồ mới đến trường Đại học Thanh Hoa. Hồi đó, Lý Đức Kiên chỉ mang theo một va li đan bằng sợi mây, trong đó chỉ có vài bộ quần áo cũ mặc từ lúc học trung học phổ thông.

图片默认标题_fororder_洗脸盆

Từ thập niên 50 đến thập niên 70 của thế kỷ 20, trình độ kinh tế-xã hội không cao, các vật dụng mà tân sinh viên mang theo khi nhập học chủ yếu là đồ dùng sinh hoạt cần thiết. “Quần áo, chăn đệm, bát đũa” hoặc “chậu rửa mặt, phích nước, cốc tráng men” là những thứ thường thấy mà tân sinh viên mang theo.

图片默认标题_fororder_大学开学三大件12

Đến giữa và cuối thập niên 80, cùng với cải cách mở cửa và sự phồn thịnh của kinh tế thị trường, các vật dụng mà tân sinh viên mang theo khi nhập học đã có những thay đổi. Đối với các bạn trẻ chạy theo mốt, bút máy, đồng hồ đeo tay, đài radio là 3 vật dụng cần mang theo, một số đồ điện nhỏ hiếm thấy rất được yêu chuông.

图片默认标题_fororder_随声听

Bà Dương Bình nhập học đại học năm 1985 nhớ lại rằng, hồi đó, máy nghe nhạc walkman là thứ đồ xa xỉ, bà có một máy nghe nhạc walkman của Nhật Bản, các bạn học cùng lớp đều tranh nhau mượn của bà.

图片默认标题_fororder_寻呼机

Sau khi bước vào thập niên 90, sự phát triển kinh tế, khoa học công nghệ của Trung Quốc ngày càng đổi mới. Anh Tạ nhập học đại học năm 1998 cho biết, hồi đó, máy nhắn tin là vật dụng rất được hoan nghênh, từ máy nhắn tin số đến máy nhắn tin bằng chữ Hán, miễn là có mẫu mới, nhiều phụ huynh tận khả năng mua cho con cái.

图片默认标题_fororder_手机

Chị Lý Tinh nhập học đại học năm 2003 cho biết, đối với nhiều sinh viên thế hệ 8X, điện thoại di động, máy tính và máy nghe nhạc MP3 là 3 vật dụng mang theo thường thấy nhất. Chị còn nhớ, năm thứ nhất, chị mua một chiếc điện thoại di động Motorola, lúc đó điên thoại di động chỉ có chức năng gửi tin nhắn và gọi điện thoại.

Gần 2 năm qua, trẻ em sinh sau năm 2000 bắt đầu nhập học đại học, 3 thứ đồ cần mang theo mà những người có hoàn cảnh gia đình giàu có đã vượt quá phạm trù nhu cầu sinh hoạt cơ bản, trở thành chong chóng gió về cơn sốt tiêu dùng trên thị trường.

Khi điểm lại những đổi thay về các vật dụng cần mang theo khi nhập học trong 70 năm qua, chúng ta có thể phát hiện một số hiện tượng thú vị.

图片默认标题_fororder_大学开学三大件11

Một là, đồ dùng sinh hoạt cần thiết ngày càng ít đi, đồ dùng đáp ứng nhu cầu cá nhân ngày càng nhiều thêm. Ông Vương Kiện Hoa năm 1964 thi đỗ trường Đại học Thanh Hoa vẫn nhớ rằng, năm xưa sau khi bước vào trường nhìn thấy nhiều người cầm túi trong tay, bên trong là chậu rửa mặt và khăn rửa mặt, ông cho biết: “Hồi đó mọi người ăn mặc như nhau, mức sống cũng tương tự”.

Nếu chúng ta mở va li của tân sinh viên năm 2019, thì có thể phát hiện các thứ như búp bê nhồi bông, dụng cụ vẽ, võng, flycam, máy đèn chiếu, mỹ phẩm... Dữ liệu lớn của trang mạng mua sắm trực tuyến Taobao cho thấy, đồ ăn vặt, trò chơi điện tử, dưỡng sinh, váy đầm, thi cao học... trở thành các cụm từ tìm kiếm nhiều nhất sau khi khai giảng, hơn nữa, nhu cầu ngày một đa dạng, cá tính.

Hai là, va li ngày càng nhỏ đi, các đồ dùng mang theo ngày càng đắt hơn. Năm 1985, bà Dương Bình đi tàu hỏa đến trường, từ Nội Mông đến Bắc Kinh, rồi đến Tây An, tổng cộng phải mất 36 tiếng đồng hồ. Riêng va li đã nặng khoảng 15-20 ki-lô-gam, còn chưa tính cả chăn đệm gửi qua tàu hỏa.

图片默认标题_fororder_开学寄

Trong khi đó, đối với nhiều tân sinh viên năm 2019, “Không mang theo bất cứ hành lý nào khi nhập học” và “Nhận hàng qua chuyển phát nhanh” đã trở thành hình ảnh thường thấy trong thời gian khai giảng. Một mặt là dịch vụ mua sắm trực tuyến, phân phối lưu thông hàng hóa phát triển đã tạo thuận lợi; mặt khác, trình độ quản lý của nhà trường không ngừng nâng cấp, cung cấp đồ dùng sinh hoạt cơ bản thống nhất cho sinh viên.

Em Vương Nhất Băng năm nay nhập học đại học chỉ chuẩn bị một va li chứa quần áo đúng mùa, máy tính, mỹ phẩm. Còn các đồ dùng sinh hoạt khác như rương hòm, ga giường, v.v., sau khi đến trường em Băng mới mua.

图片默认标题_fororder_大学开学三大件7

Đồ dùng mà tân sinh viên mang theo đang trở thành món quà mang tính nghi lễ, một số gia đình đầu tư rất nhiều. Năm 2019, số liệu trong thời gian khai giảng của trang mạng mua sắm trực tuyến Tmall cho thấy, muốn mua đủ 3 thứ đồ cần mang theo trước kia gồm điện thoại di động, máy tính, máy tính bảng và 3 thứ đồ cần mang theo hiện nay gồm sách điện tử, máy mát xa, xe điện hai bánh tự cân bằng, tiêu hàng chục nghìn Nhân dân tệ là chuyện bình thường.

Các đồ mang theo cũng in lại dấu ấn về ký ức và tình cảm của các thế hệ sinh viên.

Ông Lý Hoài Viễn nhập học đại học thập niên 50 của thế kỷ 20 cho biết, đóng góp sức mình cho xây dựng nước Trung Quốc mới là sự theo đuổi chung của trí thức trẻ hồi đó. Ông Lý Bân nhập học đại học năm 1977 cho biết, hồi đó ông mang theo một hòm sách đến trường, ông dùng câu thơ “Mạn quyển thi thư hỷ dục cuồng” (tạm dịch là: vội cuốn sách vở mừng vui muốn điên cuồng); bà Dương Bình nhập học đại học thập niên 80 cho biết, “Tri thức thay đổi vận mệnh” là sự cổ vũ mạnh mẽ nhất; anh Dư Duy Trạch nhập học đại học thập niên 90 cho biết, theo học đại học giúp anh có cơ hội chứng kiến thế giới rộng lớn hơn; em Ngô Phi Phi năm nay vừa nhập học đại học cho biết, mong lựa chọn con đường phát triển thích hợp mình nhất trong nhiều sự lựa chọn.

Từ va li của tân sinh viên, chúng ta có thể phát hiện nhiều đổi thay về kinh tế phát triển vượt bậc, xã hội chuyển đổi loại hình.

Những năm đầu vừa thành lập nước Trung Quốc mới, mức thu nhập và tiêu dùng của cư dân đều rất thấp, năm 1949, thu nhập có thể chi phối bình quân đầu người Trung Quốc chỉ là 49,7 Nhân dân tệ. 70 năm sau, thu nhập cư dân thành thị và nông thôn đều tăng mạnh, mức độ tiêu dùng của cư dân nâng cao rõ rệt, năm 2018 thu nhập bình quân đầu người lên đến 28.228 Nhân dân tệ, khấu trừ nhân tố vật giá, thực tế tăng gần 61 lần.

图片默认标题_fororder_大学开学三大件5

Phó Chủ nhiệm Khoa Xã hội học trường Đại học Thanh Hoa, Phó Giáo sư Nghiêm Phi cho biết, từ những đổi thay về vật dụng mà tân sinh viên mang theo khi nhập học, có thể thấy những đổi thay rõ nét về phát triển xã hội Trung Quốc, nhóm người tầng lớp trung lưu không ngừng gia tăng.

70 năm qua, giáo dục đại học Trung Quốc không ngừng phát triển. Năm 1952, các đại học Trung Quốc bắt đầu tổ chức đợt thi tuyển sinh đại học thống nhất trên phạm vi cả nước, cùng năm cả thảy tuyển 66.000 tân sinh viên. Năm 1977, đợt thi đại học được khôi phục, 5,7 triệu thí sinh đã tham gia đợt thi, tỷ lệ thi đỗ đại học là 4,8%. Năm 2018, các đại học Trung Quốc tuyển 7 triệu 909 nghìn 900 sinh viên, tỷ lệ nhập học đại học đã lên tới 48,1%. Năm 2019, dự báo tỷ lệ nhập học đại học sẽ vượt quá 50%, thực hiện phổ cập giáo dục đại học.

Giáo sư Vương Kiện Hoa làm công tác sinh viên trong thời gian dài cho biết, “Hiện nay, xã hội và gia đình đầu tư rất lớn vào giáo dục, tố chất của sinh viên không ngừng nâng cao, cá nhân có mục tiêu theo đuổi đa nguyên hơn”.

Biên tập viên:Duy Hoa
Lựa chọn phương thức đăng nhập